Het leven als stagiaire

Het is alweer even geleden. Wat gaat de tijd gruwelijk snel hier in Zuid-Afrika. En wat een leven! Elke dag weer! Een leven als god in Frankrijk! Chapeau!!!!!

Zoals beloofd zou ik deze keer meer vertellen over mijn stage. Deze begon op 19 augustus. Inderdaad, dat is bijna 2,5 maand geleden. Druk, druk, druk. ( of gewoon lui/ geen tijd maken / druk met andere dingen / ziek zijn / brak zijn / in de zon liggen / uit slapen / film kijken / enzz…)

In augustus is het hier gewoon keihard winter. Als de wekker om 06:45 uur ging, was het donker. Vier kledinglagen voldeden net genoeg om het nog een beetje behaaglijk te krijgen. Verwarming is een woord wat ze hier eigenlijk niet kennen, maar in mijn optiek hard nodig hebben. En zo begon mijn eerste werkdag. Rillend bij Life choices kwam ik binnen.
Samen met een andere Nederlandse studente werk ik bij Life choices tot in december.
Life choices is een organisatie dat zich richt op de kinderen in de townships. Binnen de organisatie draaien er vier programma’s. In en notendop.
- Hiv testing en counseling
- Buitenschoolse activiteiten gericht op life skills (dream 2 be)
-Buitenschoolse activiteiten voor hoger begaafde, ( is een programma van twee jaar) (leaders Quest)
- Programma voor ouders van kinderen voor opvoedingsvaardigheden. (family affair)
Voor de meer geïnteresseerde. www.lifechoices.co.za

In mijn eerste week mocht ik met alle programma’s, al rillend van kou, meekijken bij de vier projecten. Super interessant om te zien. Bijzonder om mee de townships ingenomen te worden en daar te werken. Geen blanke te bekennen in de townships. Nu val ik gelukkig niet op met blond haar. Aandacht gegarandeerd! De townships zijn ook weer verdeeld in coulered en Xhosa people. Oftewel kleurlingen en zwarte. De zwarte townships zijn erger dan de Coulered qua criminaliteit en meer vervallen.

Mijn eerste stagedag was op een high school in een coulered wijk. 1200 leerlingen gestampt in drie lange gebouwen. De gemiddelde klas telt ongeveer 50 leerlingen. Bepaald rustig was het er niet te noemen. Een blanke in een coulered area is als een BN’er in de PC, zeker op een high school. Ze komen op je afgevlogen. “Hé white boy, what are you doing here? Where you from? ” De kinderen zijn tussen de 12 en 18 jaar oud. Praten honderd uit, trekken graag aan mijn haren als ze kans krijgen en als het even kan, proberen ze nog je telefoon te bemachtigen ook. Dat was dan weer een minpuntje.

In een bijgebouwtje zit de counselor van Life choices. De leerlingen mogen binnen lopen en elke vraag stellen die zij willen. De medewerker van Life choices probeert deze te beantwoorden.
Aan het einde van de schooldag is er een bijeenkomst voor de kinderen die graag life skills willen leren. Tijdens deze bijeenkomst wordt op een interactieve wijze de kinderen geleerd om om te gaan met de uitdagingen van het leven. Al met al, na een dagje op een highschool was ik dood op. Maar, super mooie ervaringen.
Tijdens één van de andere dagen in mijn eerste week ging ik mee met het project voor de ouders. Zeven groepsbijeenkomsten om ouders meer vaardigheid te geven in het opvoeden van kinderen. Op zich kunnen ze dat hier wel gebruiken. ( Als ik dag mag zeggen na bijna drie maanden, jaa, dat mag ik wel zeggen) anyway, ze hebben in het programma een onderdeel om de ouders weer in beweging te krijgen. Obesitas is hier een aardig groot (zwaar) probleem. Ik had het geluk dat ik precies op deze dag mee was. Een zumbales met 25 vrouwen, hele dikke vrouwen, in een te kleine ruimte, met kapotte boxen en muziek… ik wist niet eens dat zulke muziek bestond zo verschrikkelijk en een docent, Petty Brad is er knap bij. U begrijpt, ik wilde uiteraard graag mee doen, not. Ik werd ongeveer geforceerd om mee te doen. Als nieuweling mocht ik niet zo maar afhaken. Alles in mij zij, neeeeeee, neeee dit gaat te ver. Als nieuweling kan ik weldegelijk afhaken! Als een geschenk uit de hemel kwamen er een kleine dertig tal kinderen aangerend. Er was namelijk een white boy gesignaleerd op school. Taadaaaaaaa That’s me! Dit was voor mij het signaal om er even tussen uit te knijpen en dertig kinderen voor een uur bezig te houden op het schoolplein. Succes met de les, ik was gered!

Zo kabbelde de week rustig verder met ervaringen opdoen in de snijdende kou van Kaapstad. Op vrijdag, administratie dag, had ik een gesprek met de directrice van de organisatie. Bij welk onderdeel zou ik het liefst stage willen lopen. Ja, dat is een goeie. Vanuit de HU had ik nog steeds geen toestemming. “Graag bij het programma waar ik alle kanten op kan.”


Binnen het programma van family affair werd het job search program nieuw leven ingeblazen. Samen met een nieuwe collega zou ik alle ruimte krijgen om het job search programma opnieuw op te starten. Voor elke cliënt hebben wij drie sessies om hen aan een baan te helpen, verder te studeren of een eigen zaak te beginnen. Elke week 1 sessie. Eerder deze week had ik kennis gemaakt met de nieuwe collega. Het klikte gelijk goed! Dat gaat goed komen.

De volgende maandag begon ik, samen met de eveneens nieuwe collega aan het job search programma. De eerste twee weken ging ik mee draaien als sidekick en daarna kon ik beginnen met het opbouwen van mijn eigen cliënten. Ik had energie als 1000 trappelende struisvogels.
Elke ochtend om half 8 op kantoor aantreden.(ja, dat is vroeg) Van half 8 tot half 9 doen mijn collega en ik de voorbereidingen voor de dag. De rapporten doornemen, de cliënten nog even bellen of zij echt komen, mails sturen naar samenwerkingspartners en ga zo maar door. Het uur vliegt altijd voorbij. Met de auto gaan we richting de townships. Voor wij vertrekken vanaf het kantoor wordt altijd even gebeld met de locatie van de dag. “Is it safe to come today?” Het wil nog wel eens gebeuren dat de gangster onderling ruzie hebben. Tot nu toe heb ik eenmaal meegemaakt dat wij niet naar een locatie konden omdat het een shootingerea was. Niet veilig dus. Verder is het qua veiligheid prima te doen!

De locaties waar wij onze afspraken hebben zijn meestal in de scholen, bibliotheken of wijk centra. Deze bevinden zich midden in de townships. Locaties waar geen blanke te vinden zal zijn, laat staan een toerist. Maar ik dus wel, en enkele andere iterns met mij. Kan t niet vaak genoeg zeggen, bijzondere ervaring!

De ruimtes die wij aangeboden krijgen zijn nogal divers te noemen. Soms is het in een kantoor, magazijn, vergaderzaal, gymzaal, boekenopslagplaats, stilte ruimte in de biblio, en noem het maar op. Over de dag hebben wij vijf tot zes afspraken met cliënten.

Om drie uur moeten wij weer vertrekken uit de townships. Dan is het nog veilig in de townships. De scholen zijn dan afgelopen en het is druk met kinderen die op straat rondlopen. Als je rond het tijdstip van drie uur geen kinderen op straat ziet, dan moet je maken dat je weg komt. Dit is een signaal dat er iets aan de hand is binnen in de township. Rond half vier zijn wij weer terug op het kantoor.

Van half vier tot ongeveer half vijf, vijf uur wordt er aan de administratie gewerkt, werk ik aan mijn verslagen voor school of probeer ik meer samenwerkingspartners te bereiken. Voor ik het weet is de dag weer om en zit ik samen met mijn mede Nederlandse student weer terug in de auto naar huis. Moe en voldaan. Het leven is zwaar.
In de eerste week kwam ik er al achter dat het job search program eigenlijk anders in elkaar stak dan ik had verwacht. Het zoeken naar een baan was meer een bijkomstigheid dan the main business. Wat een verhalen werden er verteld. In 50% van de gevallen zijn de cliënten psychisch niet in staat om te beginnen aan een nieuwe baan, studie of eigen zaak.

Het job search program is zowel voor de man als voor de vrouw. De trots van de man in Kaapstad is zeer hoog. Zij zullen dan ook niet snel naar een programma als family affairs gaan, laat staan een job search program wat hieraan gekoppeld is. Al onze cliënten zijn dan ook vrouw. Ik zal u dan ook vertellen dat ik in het begin bang was dat cliënten niet zouden praten waar ik bij zou zijn. Ik ben man, niet Zuid Afrikaans, ben blank, ben (voor hier) hoog opgeleid, ben niet gelovig, werk samen met een Islamitische vrouw en heb weinig kennis van de cultuur. Alle frees die ik hierover had was op de eerste dag verdwenen. De vrouwen vertellen honderd uit. Geen schaamte of onthouding van informatie. Mijn oren staan soms te klapperen, daarin tegen, me ogen rollen er soms uit. Cliënten willen nog wel eens de baby meenemen. Maar baby’s hebben ook honger. Regelmatig, vliegt er vanuit het niets, een buste over tafel, wordt het kind eraan gelegd, die vredig begint te drinken, terwijl moeders gewoon dor ratelt met haar levensverhaal. Nog nooit zoveel bustes in mijn leven voor bij zien komen.

Maar waar praten de cliënten dan zoal over?
Het klinkt misschien raar maar de verkrachtingen, aanrandingen, huiselijke geweld, gijzelingen, moorden, zelfmoord pogingen enz alles vloog me om de oren. Vanuit mijn achtergrond bij de Rotterdamse politie dacht ik toch wel iets gewend te zijn. Maar dit sloeg soms echt alles. Vol verbijstering zat ik te luisteren naar de verhalen. Het hierboven opgesomde rijtje is niet bij verschillende personen, het kan het levensverhaal van 1 persoon zijn. De box tissues die wij altijd mee hebben vindt dan ook gretig aftrek. Het leven in een township kan wel degelijk hard zijn!

Daarom prijs ik mij gelukkig met mijn begeleider. Wat een werelds persoon is zij. Zij is eind 40, zakenvrouw en later psychologie gaan studeren. Daarnaast vele cursussen gedaan op speciale werkvelden binnen de psychologie. Tijdens het aanhoren van deze verhalen verblikt of verbloosd ze niet. Soms ligt zij beetje onderuit gezakt in de stoel te luisteren naar wat de cliënten te vertellen hebben. Met een klein knikje of één woord ratelt de cliënt voort over haar levensverhaal. Na dertig minuten wordt het verhaal onderbroken. Legt zij de cliënt kort uit waar alle huidige problemen vandaan komen, maakt de connecties, legt deze uit en stuurt de cliënt met een kleine opdracht naar huis. Enkele opdrachten zijn, dagboek bijhouden, elke dag even half uurtje lopen, langs iemand gaan die ze vertrouwd of het gesprek aangaan met de man. Het mooiste van dit alles, elke cliënt loopt met een glimlach naar buiten!

Om eerlijk te zijn gingen deze verhalen in het begin mijn petje van kennis en kunde te boven. Ik kon er helemaal niks mee. Nu, na bijna drie maanden gaat het mij steeds beter af en ben ik eigenlijk niet zo heel snel meer onder de indruk van de verhalen die worden verteld. Sterker nog, hoe ingewikkelder hoe leuker. Het klinkt misschien raar, de verhalen komen vaak op het zelfde neer. Een kwestie van de connecties van de gebeurtenissen maken, deze uitleggen aan de cliënten en hen proberen uit te leggen hoe het is gekomen waar zij nu zijn. Nu wil ik niet zeggen dat dit makkelijk is. Het blijft elke keer weer een uitdaging om dit zo goed mogelijk te doen. Struikelen over de casussen doe ik dan ook nog steeds. Mijn begeleider weet altijd precies op het juiste moment in te springen zodat de cliënt het ( bijna) niet merkt.

Na enkele weken gewerkt te hebben, hebben mijn collega en ik dan ook besloten het doel van het jobsearch programma te wijzigen. Het is niet meer zoeken naar een baan. Het is de cliënt de empowerment geven om zelf op zoek te gaan naar een baan en de struikelblokken voor de cliënt weg te halen door middel van psychologische bijstand, voor zover dat kan in drie sessies.

Inmiddels zijn we er ook achter gekomen dat we een soort van ten onder gaan aan ons eigen succes. De cliënten krijgen na de eerste en of tweede sessie zoveel energie dat ze niet meer naar de tweede of derde sessie komen. Als je hen belt vertellen ze honderd uit hoe goed het met hen gaat en dat ze alles aankunnen. En juist in die derde sessie proberen wij hen tools te geven om zelf de balans te laten vinden of door te verwijzen naar andere organisaties. U zult denken, waarom doe je dat niet gelijk na de eerste sessie. De eerste reden is dat de organisatie geld krijg voor elke afspraak, het is een centen kwestie. De tweede is dat organisaties waar wij naar doorverwijzen vaak zo traag zijn dat er zo twee weken overheen gaat voor je de juiste persoon hebt voor de doorverwijzing.

Nu zou ik nog pagina’s vol kon schrijven over de verhalen op mijn stage. Het verhaal is om een beetje een beeld te geven wat ik doe. Mocht je vragen hebben, stuur gewoon een e-mail.
Na het aanhoren van al dit leed moet er natuurlijk ook geleefd worden. Iets wat mij uitstekend afgaat in het Zuid-Afrikaanse en al helemaal in Kaapstad.

Het weekend begint eigenlijk al op donderdagavond. Eerst goed eten en dan de kroeg in met alle overige interns. Heerlijk aan de burrel. Vrijdag is uiteraard nog een werkdag, maar bij mij is dat administratie dag, dan kan je nog wel brak aan komen. Op vrijdagavond begint de avond met het uiteten gaan. Vaak met een grote groep richting de restaurants en ons te goed doen van culinaire kunsten van de Zuid-Afrikaanse koks. Hierbij vloeit het goud gele sap alweer rijkelijk. Daarna worden de kroegen opgezocht en gaat het door tot in de kleine uurtjes.

De volgende ochtend, als iedereen zijn bloed van de alcohol gescheiden heeft wordt er tegen het klokje van 1 uur actie ondernemen. Dagje naar de gardens, wakeboarden, tafelberg bergbeklimmen, naar een toeristische markt, weekendje weg of een festival. Nu, eind oktober, begint het festival seizoen hier los te gaan. Nice, nice nice.
De zondag is uitbrak dag, beetje uitslapen, surfen, strand liggen, marktje pakken, film kijken of gewoon helemaal niks! Voor de mensen die dan nog energie over hebben kan er op zondagavond weer verder gefeest worden in de betere clubs. Een goed begin om je nieuwe week te starten!

Al met al kan ik niks anders zeggen, mochten er nog mensen zijn die twijfelen om in Zuid Afrika hun stage te doen, of gewoon een paar maanden lekker willen chillen. Het kan hier! En dat kan hier meer dan uitstekend. De Zuid-Afrikaanse Rand staat goed, het is slechts elf uur vliegen en je hebt de tijd van je leven.

Mijn moeder en haar beste vriendin en mijn beste maatje hebben mijn advies opgevolgd. Mijn moeder met haar beste vriendin op 6 november voet zetten op Zuid-Afrikaanse bodem en mijn beste maatje een maand later. Super vet dat zij komen! Kijk ernaar uit!
Ik las en hoorde dat eerste herfststorm over Nederland is geraasd, houd jullie goed vast! Ik kan moeilijk zeggen dat ik dat type weer mis! Hier begint de zomer!!!! ( als was het deze week volle bak regen!!!)

Tot snel!

Laters!!!!